De Graanhalm

Molenconferentie 6 juni 2024

Dames en heren,

Namens bestuur St. Korenmolen de Graanhalm Gapinge welkom op deze molenconferentie 2024. Bijzonder vereerd dat jullie als plaats voor deze conferentie onze molen hebben verkozen. Bijzonder welkom hier vandaag de gedeputeerde prov. Zld Harry van der Maas, directeur Nicole Bakker van de Hollandse Molen, bestuur Zeeuwse Molen en natuurlijk ook de organisatoren van dit evenement Bureau Ketter & Co uit A’dam als ook de aanwezige leerling molenaars en aanwezige leerlingen van CBS Wegwijzer Serooskerke.

Te gast zijn jullie vandaag bij een molen met een bewogen geschiedenis, waar geleerd kan worden hoe zo’n molen weer een relevante rol in onze samenleving, in ons dorp kan gaan spelen en wat daarvoor nodig is.

Deze molen verkeerde omstreeks 2010 in een slechte staat van onderhoud, zelfs zonder wieken en voor z’n toekomst werd gevreesd. Dit was voor de inwoners van Gapinge aanleiding om onder aanvoering van de Dorpsraad in actie te komen voor behoud van deze zo beeld bepalende molen in n.o. Walcheren. Samen met de eigenaresse, de gem. Veere en de Zeeuwse Molen werd een actieplan gemaakt. Velen uit de Gapingse gemeenschap en de omgeving waren ook bereid om hieraan steun te verlenen. Besloten werd om een gedurfd plan op te zetten voor een totale renovatie van deze molen, waaraan de gem. Veere, de Hollandse Molen en de Zeeuwse Molen wilden mee werken en ook de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed en de Provincie Zeeland waren aarzelend positief. Eerst moest echter een belangrijke voorwaarde worden ingevuld voor de betrokken partijen om dit mogelijk te maken. Het molencomplex, met molen, duiventil en varkenskot moet hiervoor in erfpacht worden overgedragen aan een op te richten stichting/rechtspersoon uit een oogpunt van continuïteit. Dit lukte in 2013/16. Hierna kwam de fondsenwerving goed op gang.

Het resultaat kunt u vandaag zien, van af 2015 een gerenoveerde molen in goede staat van onderhoud die iedere week draait en maalt dat het een lieve lust is, met 4 enthousiaste molenaars die zich met veel plezier inzetten voor het molenaars vak, onder leiding van een enthousiast bestuur en ondersteund door zo’n 50 vrijwilligers en een grote schare donateurs. Onze molen met z’n. theetuinterras en molenwinkel is wekelijks op zaterdagen geopend en in bedrijf. Een film over deze renovatie/restauratie vanaf 2012 draait in de molen. Kortom een praktijk voorbeeld voor deze conferentie, om jongelui geïnteresseerd in molens verder te enthousiasmeren of om ze hiervoor te interesseren en te laten zien wat we SAMEN kunnen doen om het molenaars vak te behouden en een nieuwe generatie jonge molenaars kunnen inspireren en opleiden. De plaatselijke molen speelt zo een relevante rol in en voor de plaatselijke gemeenschappen en de toekomst er van wordt goed geborgd.
Enkele cijfers nog tot slot, ook op de Website. Totale kosten renovatie/restauratie ca. € 600.000 incl BTW, maar stichting is ondernemer voor OB, dus krijgt deze terug. Totaal ontvangen subsidies ruim € 200.000. Eigen vermogen verkregen via fondsenwerving en exploitatie vanaf 2015, eind 2023 ruim € 200.000. Zit wel hoofdzakelijk in steen hoor!! Hieruit blijkt duidelijk, hoe belangrijk overheidssubsidies, voor m.n. onderhoud in brede zin, zijn en blijven om ons cultureel erfgoed vitaal te houden, maar daarnaast blijft eigen fondsenwerving per object altijd een niet te verwaarlozen rol spelen om het plaatje rond te krijgen!
Twee life-lines dus zijn ook voor elke molen nodig. Alleen, in de combinatie van overheid met eigen inbreng van betrokken dorps- of stadsbewoners, kan de toekomst van onze molens en breder, ons cultureel erfgoed goed, verzekerd blijven. Zo kunnen enthousiaste molenaars hieraan hun plezier en genoegen blijven beleven terwijl de omgeving geniet van werkende, draaiende molens. Maar….. wisten we dit eigenlijk al niet veel langer ” leren uit de praktijk”. Samen zijn we altijd al tot veel in staat gebleken, dat leert ons ook deze Gapingse praktijk.
Dus aan de slag hiermee, stof tot nadenken. Dat gaan we hier nu doen. Veel succes.
Voorzitter: Wim van Tatenhove